تولید نخستین خودرو برقی با طراحی داخلی

مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو از تولید نخستین خودروی ملی برقی کشور با عمق داخلی‌سازی بالا خبر داد و گفت: گروه صنعتی ایران‌خودرو به عنوان بزرگ‌ترین خودروساز کشور، پیشتاز تولید خودروهای برقی و هیبریدی در کشور بوده و نگاه ویژه به تولید و توسعه این قبیل خودروها را در دستور کار دارد.
دکتر علیمردان عظیمی در گفت‌و‌گوی اختصاصی با «جهان‌صنعت» ضمن اعلام این خبر افزود: در خودروهای تولیدی ایران‌خودرو، از دانش و فناوری داخل کشور استفاده شده و قرار است خودروی برقی از سال آینده پس از اتمام فرآیند صحه‌گذاری آماده تولید انبوه به منظور بهره‌برداری در ناوگان تاکسیرانی تهران باشد، ضمن اینکه با اطمینان می‌توان گفت این خودرو نخستین خودروی کاملا ملی برقی کشور و یک دستاورد قابل ملاحظه است.
وی با تشریح بخشی از تلاش‌های انجام‌شده برای تولید خودروی برقی در شرکت «جتکو» که یکی از زیرمجموعه‌های گروه صنعتی ایران‌خودرو است، اظهار داشت: جتکو (شرکت جامعه تحقیق و توسعه فناوری‌های خودرو) سال ۱۳۹۷ در مجموعه گروه صنعتی ایران‌خودرو شکل گرفت و بدنه کارشناسی و اجرایی این شرکت از نخبگان دانشگاهی انتخاب شدند. این افراد هم به لحاظ سبقه دانشگاهی و هم به لحاظ توانمندی‌هایشان در حوزه صنعت ارزیابی و انتخاب شدند. ماموریت اصلی جتکو نیز پرداختن به گلوگاه‌های دانش و فناوری در صنعت خودرو بوده است.
عظیمی خاطرنشان کرد: به طور خاص با ظرفیت‌های ایجاد‌شده در این شرکت در حوزه برق و الکترونیک ورود کردیم و برطرف کردن مسایل خودروسازی در ماژول‌های اصلی و راهبردی حوزه برق و الکترونیک مورد توجه بوده که منجر به دستاوردهای متعددی شده که در تولید محصولات جاری ایران‌خودرو نیز در حال استفاده است. موضوع هوشمندسازی و خودروهای خودران نیز از رویکردهای نوین در گروه صنعتی ایران‌خودرو است که در این شرکت در حال پیگیری و اجراست.

ماموریت ویژه جتکو برای تولید خودروی برقی

عظیمی از ماموریت ویژه‌ شرکت جتکو برای توسعه خودروهای برقی خبر داد و گفت: از همان سال ۱۳۹۷ که این شرکت شکل گرفت ماموریت ویژه‌ای برای مدیریت این شرکت تعریف شد که همان توسعه خودروهای برقی بود. در همین راستا نسخه‌هایی از بهترین خودروهای برقی موجود در دنیا تهیه شدند و مورد مطالعه قرار گرفتند و تا حد امکان از فناوری‌های نوظهور در آنها الگوبرداری کردیم و پروژه کلانی تعریف شد و توانستیم برقی‌سازی پلتفرم‌های جاری ایران‌خودرو را با ظرفیت و فناوری داخلی که بعضا در داخل گروه صنعتی ایران‌خودرو موجود بوده یا ایجاد شده و مواردی هم با استفاده از ظرفیت شرکت‌ها و واحدهای دانش‌بنیان خارج از این مجموعه اتفاق افتاد، محقق کنیم و توانستیم نمونه‌های نیمه‌صنعتی خودروی برقی را آماده کنیم و هم‌اکنون نیز در جریان پلاک‌گذاری و صنعتی‌سازی این خودروها در گروه صنعتی ایران‌خودرو هستیم.
مدیرعامل شرکت ایران‌خودرو افزود: خوشبختانه ظرفیت‌های تخصصی و فنی، مهندسی داخل کشور در زیرسیستم‌های خودروی برقی فوق‌العاده است و خروجی این ظرفیت‌ها را در پروژه‌های اخیر دیدیم که محقق و به محصول تبدیل شد. بنابر رسالت گروه صنعتی ایران‌خودرو از ابتدا که موضوع برای رسیدن به محصول شروع شد، موضوع اتکا به ظرفیت داخل را به عنوان یک قید اصلی برای کار در نظر گرفتیم.
در حوزه خودروی برقی موضوعی که آن را از خودروهای احتراقی معمولی متمایز می‌کند قوای محرکه این خودروهاست. قوای محرکه مجموعه‌ای است که توان لازم را برای حرکت خودرو فراهم می‌سازد که این قوای محرکه در خودروهای معمولی موتور بنزینی و سیستم انتقال قدرت متناسب با آن است و در خودروهای برقی، موتور الکتریکی، مجموعه باتری، درایو موتور، مبدل‌های ولتاژ داخلی و سیستم‌های شارژکننده باتری و متعلقات آنها است. اکثر فناوری‌های مرتبط با این ماژول‌ها در داخل کشور نه‌تنها به لحاظ دانشی و علمی، بلکه به صورت صنعتی‌شده در کاربردهای متفاوت وجود دارد.
دکتر عظیمی خاطرنشان کرد: برای مثال در حوزه موتورهای الکتریکی برای خودروهای برقی، صنایع موتورسازی بسیار پیشرفته‌ای در داخل کشور داریم و تنها لازم است که اختصاصی‌سازی برای طراحی خودروی برقی را بتوانیم با این صنایع پیش ببریم که این اتفاق در ایران‌خودرو محقق شده است؛ یعنی ظرفیت صنعت الکتروموتور داخل کشور را برای توسعه خودروی برقی استفاده کردیم. همین طور درایو، شرکت‌های بسیار قوی در داخل کشور داریم که نه‌تنها در حوزه طراحی، بلکه در حوزه تولید و صنعتی‌سازی مجموعه درایو در داخل کشور با کاربردهای متفاوت از خودروی برقی، پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای داشته‌اند. کاری که ما کردیم این است که یک جریان طراحی و توسعه را پیش بردیم که مورد نیاز خودروی برقی و مبتنی بر توانمندی مجموعه‌های تولیدکننده و صنعتی داخل کشور باشد که این با لطف الهی و تلاش همکاران‌مان در گروه صنعتی ایران‌خودرو محقق شده و در قالب دستاوردهای اخیر به ثمر نشسته است. این رویکرد ایران‌خودرو در حوزه باتری، گیربکس اختصاصی خودروی برقی، سیستم ‌شارژکننده و سایر موارد نیز انجام شده است و به جز مواردی که از جنبه اقتصادی هنوز جذابیت و امکان تولید آن در کشور وجود ندارد، سایر موارد با اتکا به ظرفیت‌های داخلی توسعه داده شد. وی افزود: این نوع نگاه در ایران‌خودرو در تمام پروژه‌ها منجر به محصولات و خروجی‌های پایدار با ارزش‌افزوده اقتصادی قابل توجه می‌شود. فناوری‌هایی مانند سلول باتری با وجود توانمندی داخلی هنوز به دلیل عدم رونق بازار خودروهای برقی، قابلیت تبدیل شدن به یک محصول تولیدی در مقیاس بالا در داخل کشور را ندارند، اما حتما با توسعه این نوع خودروها در بازار کشور، این ظرفیت نیز بالفعل خواهد شد و می‌توانیم بگوییم در آینده خودروی برقی خواهیم داشت که به طور کامل داخلی است.

خودروهای برقی؛ راه‌حل ویژه بحران محیط‌زیست

عظیمی در ادامه درخصوص دلایل اهمیت تولید خودروی برقی و هدف از اجرای آن را تشریح کرد و گفت: نکته اول در اهمیت این فناوری موضوع محیط‌زیست است که از سال‌ها قبل یک بحران جدی در کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته بوده است و برای عموم مردم ملموس است که در حال نزدیک شدن به یک بحران هستیم. روش‌های مختلفی مثل حمل‌و‌نقل عمومی تا جایی که امکان داشته توسعه و ارتقا یافته است، اما دنیا پاسخی که برای عبور از بحران نیاز دارد را دریافت نکرده است و باید تحولی در سیستم حمل‌و‌نقل داشته باشیم تا این بحران آلودگی زیست‌محیطی برطرف شود. به همین خاطر از نگاه دولت‌ها و مراکز فعال محیط‌زیست خودروی برقی یک راه‌حل فوق‌العاده است که حداقل آلودگی‌ هوا را از سطح شهرها بیرون می‌برد و طبیعتا با توسعه منابع انرژی الکتریکی سبز می‌تواند مساله آلودگی هوا ناشی از وسایل نقلیه را به طور کامل مرتفع کند.
خودروی برقی ارزان‌تر از احتراقی خواهد شد
عظیمی در ادامه به مسایلی که در این سال‌ها مانع از برجسته شدن خودروهای برقی در بازارهای جهانی شده، اشاره کرد و گفت: چیزی که صنعت و تکنولوژی را هدایت و آن را تقویت یا تضعیف می‌کند موضوع بازار است. بیش از ۲۰۰ سال است که این ایده شکل گرفته و شاید همزمان با خودروهای احتراقی، نمونه‌های خودروهای الکتریکی را هم داشته‌ایم. مساله‌ای که باعث می‌شد چنین فناوری‌ای تا این حد برجسته نشود و به بازار عمومی نرسد موضوع قیمت به صرفه برای کاربر بوده است. اتفاقی که در سال‌های اخیر رخ داده با استفاده از فناوری‌های جدید و دانش روز این تکنولوژی ارزان شده و با حمایت محدود دولت‌ها در اختیار مردم قرار گرفته است. تکنولوژی باتری نمونه بارزی از این مثال است که در سال‌های اخیر بیش از بیست و پنج درصد کاهش قیمت داشته است. در حال حاضر همچنان استفاده از خودروهای برقی در دنیا تنها با یارانه‌ها و حمایت‌های دولتی برای کاربران عمومی جذابیت دارد که این یارانه بین ۵ تا ۱۰ هزار دلار در کشورهای مختلف تعریف می‌شود، اما پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد تا سال ۲۰۲۶ این نیاز برطرف می‌شود؛ یعنی در کمتر از سه یا چهار سال آینده قیمت خودروی برقی با قیمت خودروی بنزینی با توجه به آمارهای رسمی دنیا به طور میانگین یکسان و حتی خودروی برقی ارزان‌تر خواهد شد. دلیلش هم این است که برنامه‌های صنعت خودروسازی بر ارزان کردن این تکنولوژی متمرکز شده است. هر قدر این تکنولوژی ارزان شود و مردم بتوانند استفاده کنند طبعا بازار توسعه پیدا می‌کند و قطعه‌سازان و توسعه‌دهندگان به این صنعت ورود و به این نرخ رشد کمک می‌کنند. البته در حوزه باتری، موتور و از همه مهم‌تر در حوزه زیرساخت نیز این اتفاق افتاده است. خودروی برقی خودرویی است که زیرساخت خاص خود را می‌خواهد، مثل ایستگاه‌های شارژ و خدمات تعمیر و نگهداری که طی این سال‌ها زیرساخت‌های مربوطه نیز در دنیا رشد زیادی کردند؛ یعنی فناوری‌هایی برای اینکه ایستگاه‌های شارژ را در اختیار مردم بگذارند یا ایستگاه‌های شارژ کوچک را بتوانند در خانه‌ها تعبیه کنند نیز رشد کردند. پس بازار و مصرف‌کننده این خودروها در حال حاضر امکان بهتری برای استفاده از آنها دارند و این موجب شده این صنعت رشد بسیار قابل‌توجه و حتی فراتر از پیش‌بینی داشته باشد که در آمارها خود را نشان می‌دهد.
مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو ادامه داد: کشور ما به لحاظ زیرساخت‌های تولید خودرو هیچ‌چیز کم ندارد و ظرفیت‌های داخلی فوق‌العاده است. در حوزه خودروهای احتراقی طی سال‌های اخیر نیز حدود نیمی از ظرفیت‌ها را برای تولید خودرو استفاده کردیم. شاید اگر مساله، تحریم‌های بازار و قیمت‌ها به نحو دیگری بود، ظرفیت تولید خودرو در کشور خیلی بالاتر می‌رفت. از سوی دیگر خودروی برقی از جنبه زیرساخت تولید بیش از ۸۵ درصد با خودروهای احتراقی مشترک است؛ وجه متمایز خودروی برقی با خودروهای بنزینی قوای محرکه برقی است که با بررسی‌های انجام‌شده، مشخص شده است که ظرفیت توسعه قوای محرکه برقی به صورت پراکنده خارج از صنعت خودرو وجود دارد. بنابراین ظرفیت تولید در کشور وجود دارد که ظرفیت فوق‌العاده‌ای هم است. تجمیع این ظرفیت که بتواند کاربرد قوای محرکه برقی را از صنایع پراکنده به خودروی برقی تطبیق دهد یک انرژی و برنامه‌ریزی مدیریتی می‌طلبد که در حال تحقق است و در گروه صنعتی ایران‌خودرو برنامه ویژه‌ای دیده شده و در یکی، دو سال گذشته با تامین‌کننده‌ها و صنایع گوناگون دراین باره کار شده و به نتایج خوبی هم رسیده است؛ لذا به لحاظ تولید مساله‌ای نداریم.
دولت هم باید کمک کند
مدیرگروه صنعتی ایران‌خودرو در ادامه تاکید کرد: برای تحقق استفاده حداکثری از خودروهای برقی در کشور و رونق بازار عمومی آن باید سایر دستگاه‌ها نیز بسیارجدی‌تر وارد میدان شوند، چراکه توسعه زیرساخت کاربری عمومی در اختیار خودروساز نیست و نمی‌توان انتظار داشت که یک خودروساز ایستگاه شارژ تعبیه کند، اما صنایعی وجود دارند که در این قضیه توانمندند و فناوری و حتی زیرساخت تولید را هم در کشور دارند که باید دولت اینها را ترغیب، تشویق و حمایت کند. از طرف دیگر تا روند بهبود قیمت با استفاده از تکنولوژی محقق شود، هنوز بین خودروهای برقی و بنزینی اختلاف قیمت داریم. در همه جای دنیا یارانه‌های دولتی است که خودروهای برقی را برای مردم جذاب می‌کند. در کشورما نیز در این باره قانون داریم مانند مصوبه هیات وزیران در سال ۱۳۹۴ درخصوص تسهیلات مرتبط با خودروهای برقی یا مصوبه شورای اقتصاد در سال ۱۳۹۸ درخصوص برقی‌سازی ناوگان تاکسیرانی که مزایای مناسبی را برای ترویج این فناوری لحاظ کرده است اما متاسفانه به خوبی محقق نشده است؛ یعنی آن بازار با یارانه‌های دولتی برای مصرف‌کننده‌های عمومی جذاب نشده و در کنارش بحث قانونگذاری و فرهنگ استفاده از این خودروها هم مطرح است. موضوعات اصلی خودروی برقی هنوز نیاز به کار دارد تا بشود در سطح جامعه خودروی برقی به میزان انبوه برای مصرف مردم آماده کرد. در حال حاضر رهبری این صنعت در اختیار کشور چین است. ما هم برای اینکه از حداقل‌های دنیا در این خصوص عقب نمانیم باید سیاستگذاری‌های به روز را در کشورمان داشته باشیم. خوشبختانه در حال حاضر در دولت سیزدهم رویکرد مسوولان در این خصوص نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده است؛ یعنی مجموعه وزارت صمت، مجلس و نهادهای دولتی نسبت به موضوع با انگیزه و همت بهتری ورود و کمک می‌کنند و مقرر شده است در مرحله اول در سطح محدودی مثل شبکه تاکسیرانی استفاده از این خودروها ترویج پیدا کرده و کم‌کم زیرساخت‌ها توسعه پیدا کند که البته در این باره برنامه‌های خوبی در سطح دولت و وزارت صمت چیده شده است.

برنامه‌های ایران‌خودرو برای تولید خودروی برقی

عظیمی در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: در گروه صنعتی ایران‌خودرو برنامه ما این است که در صورت کشش بازار و تحقق زیرساخت‌های عمومی بتوانیم حداکثر در سال ۱۴۰۵ برنامه رسیدن به آمار پنج تا ۱۰درصد از سهم تولید خودروی برقی را جاری سازیم. به شرطی که دولت هم در این حوزه وظایف خود را انجام دهد و بازار برای یک بنگاه اقتصادی مثل ایران‌خودرو جذابیت‌های لازم برای تولید را داشته باشد. این حرکت در سطح خودروسازهای دیگر نیز در حال توسعه است؛ چه آنهایی که خودروهای مونتاژی کار می‌کنند و چه تولیدکننده‌هایی که خودروهای تولیدی در کشور دارند روی بازار خودروهای برقی کار می‌کنند.
عظیمی در ادامه تصریح کرد: گروه صنعتی ایران‌خودرو به عنوان یکی از خودروسازهای مطرح در کشور پیشتاز تولید خودروهای برقی و هیبریدی بوده و با خروجی‌هایی که اتفاق افتاده این ادعا غیر‌قابل انکار است. خودرویی که در ایران‌خودرو تولید شده یک خودروی برقی ملی است که با حضور مقامات کشوری رونمایی و ارائه شده، از سال آینده آماده تولید جهت ارائه به ناوگان تاکسیرانی شهری تهران خواهد بود و پس از آن نیز با بهبود زیرساخت‌ها، این خودروها در اختیار مردم قرار می‌گیرد. برنامه‌ای که در سطح کشور دیده شده، ورود نزدیک به هزار دستگاه تاکسی به ناوگان شهر تهران طی یک‌سال آینده است که بناست بخشی از این ظرفیت را ایران‌خودرو تامین کند. به محض اینکه زیرساخت‌های لازم برای این بخش در کشور آماده شد، تیراژهای بالاتری خواهیم داشت.
استقبال وزیر صمت از خودروی برقی ایران‌خودرو
عظیمی در ادامه به بازدید وزیر صمت از خودروی برقی تولید ایران‌خودرو اشاره کرد و گفت: آقای دکتر علی‌آبادی گرایش و تمایل بسیار مثبتی نسبت به خودروی برقی دارند که این یک فرصت برای مجموعه گروه صنعتی ایران‌خودرو و صنعت خودروسازی کشور به منظور تمرکز در این حوزه است. وزیر صمت همواره به توسعه تولید این خودروها تاکید بسیار داشته‌اند و برای توسعه بازار و افزایش ظرفیت تولید این خودروها در خودروسازی‌های داخل کشور کارگروه‌های متعددی شکل داده‌اند. با توجه به سبقه مدیریتی ایشان در مجموعه مپنا که در آنجا هم روی حوزه خودروی برقی کار می‌شود، ارزیابی‌شان از خودروی برقی تولیدی ایران‌خودرو خیلی مثبت بود؛ به همین خاطر تولید این خودرو در ایران‌خودرو مورد تاکیدشان قرار گرفت. این در حالی است که امیدواریم تا سال ۱۴۰۳ پلاک‌گذاری و قابلیت عرضه این خودرو را به اتمام برسانیم و خودرو قابل عرضه در بازار باشد.

منبع خبر: جهان صنعت